შავი ზღვის რეგიონის საზღვაო ტრანსპორტის ზოგიერთი ასპექტი და ზღვის თევზში არსებული მძიმე მეტალების მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე გავლენის შეფასება

ავტორები

  • ვიქტორ ჩიუპინა ფიზიკის დოქტორი, რუმინეთის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი https://orcid.org/0009-0009-7205-4394

DOI:

https://doi.org/10.61671/bsrcc.v2i2.8753

საკვანძო სიტყვები:

მსოფლიო ეკონომიკა, საზღვაო ტრანსპორტი, გარემო, ტექნოლოგიური რესურსები.

ანოტაცია

ტრანსპორტი წარმოადგენს მატერიალური წარმოების მნიშვნელოვან ასპექტს, რომელიც გადამწყვეტ გავლენას ახდენს მსოფლიო ეკონომიკის სხვა სექტორებზე, მათ შორის საერთაშორისო ვაჭრობაზე. ამგვარად, ეკონომიკურ პარამეტრებსა და მაკროეკონომიკური ჩარჩოს სხვა კომპონენტებს შორის კავშირის ანალიზი უნდა ითვალისწინებდეს ურთიერთქმედებას გარემოს, ადამიანური რესურსების, სუპერსტრუქტურის (სოციალური, პოლიტიკური, სამართლებრივი, კულტურული და სხვა), ეკონომიკურ ურთიერთობებსა და მატერიალურ პროდუქციას (ტექნიკური და ტექნოლოგიური რესურსები) შორის. საზღვაო ტრანსპორტს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება გეოგრაფიული არეალების, კონტინენტებისა და თანამედროვე სახელმწიფოებს შორის დროით-სივრცულ ურთიერთობებში. მისი დანიშნულებაა სხვადასხვა რეგიონებს, ტერიტორიებსა და სახელმწიფოებს შორის კავშირების უზრუნველყოფა ეკონომიკური, სავაჭრო, სოციალური და პოლიტიკური აქტივობების განსახორციელებლად. საზღვაო ტრანსპორტის მნიშვნელობა შეიძლება შეფასდეს სხვადასხვა ასპექტით: ისტორიული, ეკონომიკური, სოციალური, პოლიტიკური, გარემოს დაცვის, განათლებისა და სამეცნიერო კვლევების თვალსაზრისით.
ტოქსიკური მეტალებით გარემოს დაბინძურება შესაძლებელია ზღვის თევზის შესაძლო კონტამინაციის მიზეზი გახდეს. აუცილებელია ასპარაგინის (As), კადმიუმის (Cd), ქრომის (Cr), ვერცხლისწყლის (Hg) და ტყვიის (Pb) დონეების შეფასება ჯანმრთელობის რისკის განსაზღვრისთვის. მაღალი მოხმარების მქონე მომხმარებლებისთვის შეიძლება არსებობდეს ჯანმრთელობის შესაძლო რისკი, განსაკუთრებით ასისა და ვერცხლისწყლის კონტამინაციის გათვალისწინებით. ამ კონტექსტში განვიხილავთ მძიმე მეტალების ჯანმრთელობის რისკს ზღვის თევზში, ჯანმრთელობის რისკის შეფასებას, ყოველდღიური მიღების შეფასებას (EDI), სამიზნე საფრთხის კოეფიციენტს (THQ) არაკარცინოგენური რისკისთვის, კარცინოგენულ რისკს (CR) და ასევე სტატისტიკური ანალიზის მაჩვენებლებსაც.

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2025-02-21

როგორ უნდა ციტირება

ჩიუპინა ვ. (2025). შავი ზღვის რეგიონის საზღვაო ტრანსპორტის ზოგიერთი ასპექტი და ზღვის თევზში არსებული მძიმე მეტალების მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე გავლენის შეფასება . შავიზღვისპირეთი ცივილიზაციათა გზაჯვარედინზე, 2(2), 719–727. https://doi.org/10.61671/bsrcc.v2i2.8753